“Verrassend genoeg ging het meestal niet om geld”

Schooldirecteur Eva Riem nam met de 2e Daltonschool (namens het schoolbestuur Openbaar Onderwijs aan de Amstel) deel aan de tweede HPP-proeftuin in het onderwijs

Haar scholen in Amsterdam Centrum en Zuid hadden lange tijd nauwelijks te maken met lerarentekorten. Maar directeur Eva Riem zag dit de afgelopen twee jaar plotseling veranderen. “Andere scholen waren allang bezig met marketingacties en speciale bonussen. Wij zijn in mijn ogen wat laat op de trein gesprongen.”

In opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap werkte Het Potentieel Pakken van juni 2022 tot en met januari 2023 aan een belangrijk thema: urenuitbreiding als één van de oplossingen voor het personeelstekort. Tijdens de pilot “Urenuitbreiding in het Primair Onderwijs” is met 3 schoolbesturen en 9 scholen een integrale veranderaanpak ontwikkeld om met het thema aan de slag te gaan. “Leraren wilden altijd graag bij ons werken”, licht Riem toe, “totdat ook wij opeens merkten dat er nauwelijks reacties kwamen op vacatures.” De HPP-proeftuin, een verkenning op het thema urenuitbreiding in het primair onderwijs, kwam dan ook als geroepen. “Ik hoopte vooral inzicht te krijgen in hoe we mensen konden behouden.”

Ik was echt verrast hoe sterk de inhoud van de Bootcamp was

Schooldirecteur Eva Riem

Huiverig voor de dialoog

De proeftuin noemt ze degelijk en professioneel. “Ik was echt verrast hoe sterk de inhoud van de Bootcamp – een interactieve workshop met andere scholen rondom het thema contractuitbreiding – was. Mooi ook om de verschillen binnen Nederland te zien. In het oosten was het ‘gelijke monniken, gelijke kappen’, terwijl wij in Amsterdam al jaren maatwerk bieden.”

Toch was Riem aanvankelijk huiverig om de dialoog over grotere contracten aan te gaan. “Ik weet dat bij sommige parttimers thuis veel speelt en daar moet je voorzichtig mee omgaan.” Zelfs de insteek ‘Wat heb je nodig om aan urenuitbreiding te komen?’ zou slecht kunnen vallen, dacht ze. “Hoewel… dat hoorde ik lang in het team, maar het kantelde wel tijdens het traject. Er zijn zoveel smaken! Een 63-jarige heeft heel andere afwegingen dan een 27-jarige.”

Liever vrije tijd

Riem zag het als een mooie kans om bepaalde zaken bespreekbaar te maken. “Verrassend genoeg ging het meestal niet om geld. De recente salarisverhogingen spelen hierbij een rol en veel eind twintigers bleken vrij conservatieve denkbeelden te hebben. Liefst hebben ze een partner met een goed salaris. Zelf werken ze maximaal drie dagen en zijn er voor de kinderen.” Ook ontdekte Riem dat elke situatie anders is; voor de ene collega leverde de stap naar een dag extra werken relatief weinig extra op, maar een andere collega die de WerkUrenBerekenaar invulde, was juist enorm positief verrast. Het verschil was enorm.” De prikkel voor meer uren werken bleek vooral in extra vrije dagen en een flexibele houding richting privézaken te zitten. “Ik maak dit graag bespreekbaar bij personeelszaken. Het lijkt me niet zo ingewikkeld om vrije dagen te kunnen verdienen. Als iemand uren heeft gedraaid moeten we dat financieel gewoon kunnen verantwoorden.”

Mijn advies: grijp dit traject zeker aan! Het levert mooie nieuwe inzichten op

Schooldirecteur Eva Riem

Maak de cirkel rond

De komende tijd gaat ze verder met de gesprekken. “Die persoonlijke aandacht wordt enorm gewaardeerd. ‘Hoe denk jij over urenuitbreiding’ en ‘wat heb jij nodig’ zouden onderdeel moeten worden van het jaarlijkse gesprek. Tegen andere schoolbesturen zou ik willen zeggen: grijp dit traject zeker aan! Het levert waardevolle inzichten op. En betrek er direct een HR-collega bij, zodat je de cirkel rond kunt maken en wensen waar mogelijk kunt concretiseren. Op dat vlak stokte het bij onszelf een beetje tijdens de pilot.”